Ναός Παναγίας "Κρήνας"

Ο ναός της Παναγίας Κρήνας βρίσκεται στην αγροτική περιφέρεια των Βαβύλων, στην κεντρική Χίο. Στη θέση όπου ιδρύθηκε ο ναός υπάρχει πηγή με άφθονο νερό, στην οποία οφείλεται η προσωνυμία του μνημείου, "Κρήνα".

Ο αρχικός ναός κτίσθηκε το 12ο αιώνα, ενώ ο εξωνάρθηκας προστέθηκε τον 18ο αιώνα. Ως κτήτορες του αρχικού ναού αναφέρονται ο Ευστάθιος Κοδράτος και η σύζυγός του Ειρήνη Δούκαινα Παγωμένη, οι οποίοι ανήκαν στην αυτοκρατορική αυλή της Κωνσταντινούπολης. Η παράδοση λέει ότι έχτισαν το ναό στα 1197.

Ο ναός της Παναγίας Κρήνας ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο των 'νησιώτικων' οκταγωνικών ναών και μιμείται σε περιορισμένο μέγεθος το καθολικό της Νέας Μονής, διατηρώντας όμως τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του, με την ιδιόμορφη και ακανόνιστη τοιχοποιία. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του ναού είναι ο μεγαλοπρεπής τρούλος ο οποίος στηρίζεται πάνω σε οκταγωνική βάση.

Οι εσωτερικές επιφάνειες του κυρίως ναού καλύπτονταν έως το 1987 από στρώμα τοιχογραφιών που είχε ζωγραφήσει το 1734 ο Μιχαήλ Χωματζάς, Χιώτης στην καταγωγή ζωγράφος, που είναι γνωστός και από άλλα μνημεία σε νησιά του Αιγαίου Πελάγους. Όταν το στρώμα αυτό αποτοιχίσθηκε, αποκαλύφθηκε ότι ο ναός έσωζε σε όλη του την έκταση τον αρχικό ζωγραφικό διάκοσμο του ύστερου 12ου αιώνα. Μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1881, φιλοτεχνήθηκαν στον τρούλο τοιχογραφίες του Παντοκράτορα και των Αγγέλων, από λαϊκούς ζωγράφους.

Το μνημείο είναι κλειστό για το κοινό και λειτουργεί μόνο την καλοκαιρινή περίοδο εξαιτίας των εργασιών που πραγματοποιούνται στο εσωτερικό του και στις τοιχογραφίες του.