Διάσημοι Χιώτες

Από την Χίο κατάγονται πολλοί πολιτικοί, καλλιτέχνες και διανοούμενοι της σύγχρονης και αρχαίας ιστορίας. Μερικοί διάσημοι Χιώτες είναι:

Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, "ο εξ απορρήτων"(1641 - 1709). Ήταν σημαντικός Φαναριώτης ιατρός και διπλωμάτης του 17ου αιώνα. Τρισέγγονός του ήταν ο γνωστός πολιτικός στην Ελληνική Επανάσταση και μετέπειτα πρωθυπουργός της Ελλάδας, Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος.

Αδαμάντιος Κοραής (1748 - 1833). Ήταν Έλληνας φιλόλογος με βαθιά γνώση του ελληνικού πολιτισμού. Ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του νεοελληνικού διαφωτισμού και γνωστός κυρίως για τις γλωσσικές του απόψεις και την υποστήριξη της καθαρεύουσας. Επίσης, ήταν θερμός υποστηριχτής της ανεξιθρησκίας. Η μαρμάρινη προτομή του κοσμεί το Λύκειο της Χίου, το οποίο κληρονόμησε την βιβλιοθήκη του. Η Βιβλιοθήκη του Κοραή στη Χίο είναι πλέον μία από τις παλαιότερες και μεγαλύτερες βιβλιοθήκες που της Ελλάδας.

Νεόφυτος Βάμβας (1770 - 1855). Ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες λόγιους και είναι ένας από τους λεγόμενους «Δάσκαλους του Γένους», εκπρόσωπος του νεοελληνικού Διαφωτισμού.

Γιάννης Ψυχάρης (1854 - 1929) Υπήρξε Έλληνας φιλόλογος και λογοτέχνης, γεννημένος στην Οδησσό της Ρωσίας. Γιός του Νικολάου Ψυχάρη, από την Χίο. Έγραψε ποιήματα, διηγήματα, μυθιστορήματα, θεατρικά έργα και δοκίμια πάνω στο γλωσσικό ζήτημα της νεοελληνικής γλώσσας, που ήταν και η σημαντικότερη προσφορά του στην ελληνική γλώσσα. Αγωνίστηκε με επιμονή για την καθιέρωση της δημοτικής σε επίσημη γλώσσα του κράτους.

Εμμανουήλ Ροΐδης (1836 -1904). Υπήρξε σημαντικός Έλληνας λογοτέχνης. Θεωρείται ένας από τους πιο πνευματώδεις συγγραφείς που παρουσιάστηκαν στα ελληνικά γράμματα, ενώ το έργο του αποτελείται από πολλά διαφορετικά είδη. Γεννήθηκε στην Ερμούπολη της Σύρου από εύπορους και αριστοκρατικής καταγωγής Χιώτες γονείς, τον Δημήτριο Ροΐδη και Κορνηλία το γένος Ροδοκανάκη.

Λάμπρος Πορφύρας (1879-1932). Ο Λάμπρος Πορφύρας (ψευδώνυμο του Δημητρίου Συψώμου, από τα δύο ομώνυμα ποιήματα του Διονυσίου Σολωμού) γεννήθηκε στη Χίο, όμως από την παιδική του ηλικία εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Ερμούπολη της Σύρου. Ήταν λυρικός ποιητής της μετα-παλαμικής περιόδου. Το 1938, έξι χρόνια μετά το θάνατό του, ο Δήμος Πειραιά έστησε τη προτομή του στη Πλατεία Φρεαττύδας.

Αρχέρμος (6ος αιώνας π.Χ.) Ήταν γνωστός Χιώτης γλύπτης. Ο πατέρας του, Μικκιάδης, καθώς και τα παιδιά του, Βούπαλος και Αθήνης, ήταν επίσης γλύπτες. Λέγεται οτι η φτερωτή Νίκη της Δήλου είναι δημιουργία του Αχέρμου και του Βούπαλου.

Αρίστων ο Χίος (3ος αιώνας π.Χ.) Hταν αρχαίος Έλληνας κυνικός φιλόσοφος του 3ου αιώνα π.Χ. Λεγόταν επίσης και Αρίστων ο Φάλανθος ( φαλακρός), ενώ το προσώνύμιο του ήταν "Σειρήνα", λόγω της γοητείας της διδασκαλίας του.

Βούπαλος (6ος αιώνας π.Χ). Ήταν αρχαίος Έλληνας γλύπτης, και συγκεκριμένα αγαλματοποιός, γιος του επίσης γλύπτη Αρχέρμου και αδελφός του αγαλματοποιού Αθήνιδος. Ο Πλίνιος αναφέρει ότι στη Δήλο υπήρχε επιγραφή σε ένα άγαλμα των δύο αδελφών, που έλεγε ότι η Χίος δεν ήταν ονομαστή μόνο για τα αμπέλια της, αλλά και για τα έργα των γιων του Αρχέρμου. Σήμερα, μία οδός στην πόλη της Χίου φέρει το όνομα του Βουπάλου.

Κύναιθος (5ος αιώνας π.Χ). Υπήρξε ραψωδός, μέλος των Ομηριδών, που αναφέρεται ότι είχε συνθέσει τον «Ομηρικό Ύμνο» προς τον Απόλλωνα.

Γλαύκος ο Χίος (7ος αιώνας π.Χ). Ήταν αρχαίος γλύπτης και λέγεται οτι ήταν ο πρώτος άνθρωπος που πέτυχε συγκόλληση μετάλλων.

Ιπποκράτης ο Χίος (5ος αιώνας π.Χ). Ήταν μαθηματικός, που διακρίθηκε στη Γεωμετρία. Υπήρξε ο πρώτος στην Ιστορία της Επιστήμης που συνέγραψε μια συστηματικά οργανωμένη πραγματεία Γεωμετρίας, τα "Στοιχεία".

Όμηρος (8ος αιώνας π.Χ.). Διάσημος επικός ποιητής και συγγραφέας των ποιητικών κειμένων της Ιλιάδας και της Οδύσσειας, γνωστά ως "Ομηρικά Έπη".

Ίων ο Χίος (5ος αιώνας π.Χ). Ήταν συγγραφέας, δραματουργός, λυρικός ποιητής και φιλόσοφος. Ελάχιστα από τα έργα του διασώζονται.

Οινοποίων. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο Οινοποίωνας ήταν γιος του Θησέα ή του Διόνυσου και της Αριάδνης και ο πρώτος βασιλιάς της Χίου. Σύμφωνα με το μύθο, αυτός έμαθε στους Χιώτες την αμπελουργία.

Σκύμνος (2ος αιώνας π.Χ.). Ήταν γεωγράφος.

Θεόπομπος (4ος αιώνας π.Χ). Ήταν αρχαίος ιστορικός και ρήτορας.